گال یک بیماری عفونی پوستی مسری و بسیار خارش دار است. علت آن آلودگی به یک انگل به نام مایت است که روی پوست زندگی و از آن تغذیه می کند و براحتی از طریق تماس نزدیک پوستی به دیگران منتقل میشود و طی درمان بوسیله لوسیون حشره کش بر روی پوست از بین می رود. دو دوره درمان با فاصله یک هفته ای مورد نیاز است.
این بیماری شایع ترین بیماری پوستی خارش دار در جهان است وبه نامهای گال یا جرب و یا Scabies هم شناخته میشود.در واقع نام این بیماری از واژه لاتینی به معنای “خاراندن” نشأت گرفته است.
center
https://www.dr-saeidi.com/wp-content/uploads/2017/04/Scabies_Virus.jpg
disable
fadeInRight
center
https://www.dr-saeidi.com/wp-content/uploads/2017/04/Scabies.jpg
disable
fadeInLeft
default
مایت ها موجوداتی شبیه کنه اما بسیار کوچکتر و میکروسکوپی بوده و ماده های آنها با اندازه ای در حدود ۳/۰ میلی متر هستند. مایت نر که اندازه اش تقریبا نصف ماده است پس از بارور نمودن جنس ماده، بعد از مدت کوتاهی می میرد.
محل زندگی انگل، داخل پوست بدن انسان است و پس از انتقال به میزبان، قسمت سطحی پوست بدن را به صورت عمودی سوراخ کرده سپس به ایجاد تونل در سطح افقی می پردازد بطوریکه در هر شبانه روز حدود ۳-۲ میلیمتر پیشروی می کند و تخمهایش را در داخل آن قراردهد.
هیره ماده در طول زندگی ۵-۴ هفته ای خود در داخل نقب های داخل جلدی حدود ۵۰-۴۰ تخم می گذارد که بعد از ۵-۳ روز باز میشوند و لاروهایی از آنها خارج می شوند که از سلولهای پوست تغذیه کرده و تونلهای جدیدی را ایجاد می کنند و نهایتا به هیره بالغ تبدیل می شوند.
دوره زندگی هیره از تخم تا تخم ۲۴-۱۰ روز طول می کشد.کنه گال، دست و پا دارد اما قادر به پرواز و یا پرش نمی باشد آنها در دمای زیر ۲۰ درجه سانتیگراد بی حرکت هستند اگر چه آنها ممکن است برای مدت های طولانی در این دما زنده بمانند.
بیشتر علایم بیماری گال به دلیل پاسخ ایمنی بدن ما به این انگل،بویژه بزاق ، تخم و مدفوع آن است. متوسط تعداد انگل گال در یک فرد مبتلا به این بیماری ۱۲ تا است. در حالی که در مناطق محروم ممکن است کودکان مبتلا، بالغ بر صد انگل داشته باشند .
justify
no-repeat;center top;;
auto
default
نشانه های بیماری گال
line
zoomInUpLarge
default
center
fadeInRight
نشانه اصلی بیماری خارش معمولاً شبانه و شدید است و هنگام خواب در بستر که بدن شخص گرم می شود اتفاق می افتد. انگلها در اثر گرم شدن محیط یا به دنبال گرفتن دوش آب گرم فعال شده و خارش شروع می شود.علایم دیگر شامل ضایعات پوستی قرمز رنگ و برجسته، تورم موضعی، بثورات جلدی و تونلهای زیرپوستی به طول ۱۵ ـ ۳ میلی متر است.
پس از ابتلا پاپولهای قرمز و وزیکول به اندازه یک تا ۳ میلی متر روی پوست پدید می آیند. این ضایعات حباب مانند و پر از مایع روشن است . اندازه هر یک از دانه ها معمولاً به اندازه ته سنجاق می باشد و ممکن است به علت خاراندن زیاد شکل خود را از دست داده و به صورت اثرات خراش مانند یا به صورت زخمهایی ریز دیده شود.
justify
no-repeat;center top;;
auto
default
در صورتی که شخص برای بار نخست به این بیماری مبتلا شده است، ممکن است میان ورود انگل به بدن وی و شروع خارش چهار تا شش هفته طول بکشد. ولی اگر او قبلاً هم به بیماری گال مبتلا شده است، زمان واکنش وی بسیار کوتاه تر – فقط یک تا سه روز- خواهد شد.
عامل گال می تواند در همه سنین با همه نوع درآمد و سطح اجتماعی تاثیر بگذارد. حتی افرادی که خود را بسیار تمیز نگه می دارند ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
مکان هایی که انگل گال بیشتر وارد می شود در فضاهای بین انگشتان دست، مچ دست، آرنج، زیر بغل، خط کمربند، پا، کیسه بیضه ها ( در مردان ) و سینه ( زنان ) می باشد. در سالمندان، گال بیشتر در پشت رخ می دهد در نوزادان و کودکان کوچک، دانه ها معمولا در کف دستها و پاها قرار دارد.
justify
no-repeat;center top;;
auto
default
تشخیص گال چگونه است ؟
line
fadeInLeft
default
گال به صورت بالینی قابل تشخیص است یعنی بر اساس علائم و ظاهر عمومی بثورات پوست انجام میشود واغلب پزشک می تواند یک یا چند تونل مایت را بر روی پوست برای تایید تشخیص شناسایی کند.
گاها تمایز قائل شدن بین بثورات حاصل از گال و برخی از دیگر بیماریهای پوستی مشکل است. بنابراین اگر در مورد تشخیص شکی وجود داشته باشد، پزشک به آرامی خراشی بر روی پوست های خشک در منطقه آسیب دیده می دهد و سپس آن را زیر میکروسکوپ بررسی می کند. ویا به آزمایشگاه فرستاده میشود تا وجود مایت بررسی شود.
اگر خارش و بثورات در چند فرد در یک خانواده تقریبا همزمان ایجاد شود در این صورت احتمال گال زیاد است.
justify
no-repeat;center top;;
auto
zigzag
wide
چگونه گال گسترش می یابد؟
line
fadeInLeft
default
رایج ترین شکل انتقال گال انتقال از راه تماس مستقیم پوست فرد بیمار با پوست فرد سالم می باشد . گال همچنین می تواند توسط حوله مشترک و سایر وسایل شخصی یا خوابیدن در بستری که فرد آلوده قبلا از آن استفاده کرده پخش شود. انتقال از راه لباس خصوصا لباس های زیر و لباس خواب و رو تختی و رو بالش نیزدر محیطهای اجتماعی شلوغ مانند هتلها ،خوابگاهها و غیره نیز از موارد شایع است.
راههای دیگر سرایت، بازی کودکان با یکدیگر مخصوصاً در مهدکودکها و وسایل اسباب بازی وپرستاری از اشخاص آلوده میباشد.
گال اغلب می تواند روی چند عضو خانواده در یک زمان تاثیر گذارد. بیماری می تواند به شخص دیگر منتقل شود قبل از اینکه فردعلائمی داشته باشد.
justify
no-repeat;center top;;
auto
راههای پیشگیری از گال
line
fadeInLeft
default
۱ـ رعایت بهداشت فردی و نظافت روزانه | ۲ـ عدم استراحت در محیطهای غیربهداشتی | ۳ـ شناسایی افراد آلوده، قرنطینه کردن و درمان آنها
center
no-repeat;center top;;
auto
zigzag
default
درمان بیماری گال چیست
line
fadeInLeft
default
گال بدون درمان از بین نمی رود ولی علیرغم آزار دهنده بودنش معمولاً به نحو مؤثری درمان میشود. درمان شامل داروهای scabicidal خوراکی یا استفاده از کرم و لوسیون موضعی با نسخه پزشک می باشد . معمولاً پزشکان داروهای موضعی را تجویز می کنند.
پماد پرمترین رایج ترین روش درمانی است. دیگر درمان ها شامل بنزیل بنزوات، سولفور در پترولاتوم، کروتامیتون، لیندان، و مالاتیون می باشند.
کرم پرمترین ( Elimite) از گردن به پایین مالیده شود به مدت یک شب بماند و سپس شسته شود. که معمولا بعد از هفت تا ۱۵ روز تکرار می شود. پرمترین برای استفاده از سن ۲ ماه و بیشتر تایید شده است .
درمان های جایگزین لوسیون یا کرم لیندان است که از گردن به پایین استفاده و پس از حدود هشت ساعت شسته شود از آنجا که لیندان زمانی که از طریق پوست جذب می شود می تواند منجر به تشنج شود لذا در پوست های حساس و تحریک پذیر، مرطوب، بیماری های پوست، بثورات جلدی یا بعد از حمام استفاده نشود برای احتیاط بیشتر، لیندان را در زنان باردار، پرستار، افراد مسن، افراد مبتلا به زخم های پوستی، کودکان کمتر از ۲ سال سن و افرادی با وزن کمتر از ۵ کیلوگرم، نباید استفاده شود. لیندان خط اول درمان نیست.
justify
no-repeat;center top;;
auto
درمان گال در مادران باردار و کودکان زیر دو سال
line
fadeInLeft
default
ایمن ترین درمان پمادگوگرد ۱۰ % در وازلین است که سه شب متوالی از گردن تا نوک انگشتان پا به بدن مالیده و پس از ۲۴ ساعت شسته شود (ضروری است در شروع استفاده ۲۴ ساعت بعدی از پماد گوگرد افراد دوش بگیرند سپس مالیدن پماد به بدن را تکرار نمایند)
درمان خوراکی که بیشتر برای گال نروژی استفاده میشود شامل قرصهای ایورمکتین Ivermectin با دوز ۳ میلی گرم دو عدد به فاصله ۱ هفته ویا ۶ میلی گرم تک دوز میباشد.
خارش را ممکن است تا حدی با یک آنتی هیستامین خوراکی مانند هیدروکسی هیدروکلراید ،دیفن هیدرامین هیدروکلراید و یا قرص سیپروهپتادین هیدروکلراید کاهش داد. در موارد نادر، ممکن است پردنیزون برای درمان خارش شدید استفاده می شود.
شخصی که گال دارد و هر کسی که در تماس نزدیک با او می باشد باید همزمان درمان شوند.
پس از درمان، خارش معمولا ۲ تا ۴ هفته دیگر طول می کشد. اگر علائم هنوز هم پس از ۴ هفته وجود دارند ممکن است به درمان مجدد دیگری نیاز باشد. شستشوی پوست با پودر لباسشوئی یا صابون محرک و استعمال خودسرانه پمادهای کورتون ) مثل بتامتازون ،کلوبتازول و…) ممکن است باعث بدتر شدن بیماری شود .
justify
no-repeat;center top;;
auto
zigzag
default
توصیه هایی در مورد گال
line
fadeInLeft
default
برخی از پزشکان توصیه می کنند که تمامی اعضای خانواده حتی بدون داشتن هیچ گونه علامتی از بیماری باید تحت درمان قرار بگیرند (بهتر است تمامی اعضای خانواده به صورت همزمان تحت درمان قرار گیرند تا فرد آلوده نتواند بقیه افراد را مجدداً مبتلا نماید).
حتما درمان نوبت دوم که ۷ تا ۱۵ روز بعد توصیه شده را با وجود بهبود خارشها انجام دهید تا از ابتلای مجدد جلوگیری شود.
درباره ی احتمال ابتلا به بیماری گال از طریق لباس ها یا منسوجات اختلاف نظرهایی وجود دارد. بهتر است تمامی لباس ها، حوله ها، و ملافه های منزلتان را در آبی داغ شسته و یا در آفتاب مستقیم بمدت چند ساعت قرار دهید.
تمامی عروسک ها و یا اسباب بازی های غیر قابل شستشو را نیز به مدت یک هفته در درون یک کیسه پلاستیکی قرار دهید. انگل گال بدون وجود میزبان انسان، نمی تواند به مدت طولانی زنده بماند.
همچنین بهتر است منزل خود را جارو کشیده و کیسه جاروبرقی را به دور بیاندارید.
justify
no-repeat;center top;;
auto
۳۰
default
wide
center
دکتر علیرضا سعیدی
با تشکر از توجه شما.
دکتر علیرضا سعیدی (کلینیک پوست و زیبایی دکتر سعیدی)
به اشتراک گذاری این مطلب در شبکه های اجتماعی با ذکر منبع بلامانع است.
no-repeat;center top;;
auto
center
no-repeat;center top;;
auto