آناتومی مو

رنگ مو به‌طور ژنتیکی تعیین می‌شود .ملانین رنگدانهای است که سبب ایجاد رنگ در پوست و مو میگردد و در نواحی مختلف فولیکول مو شامل ساقه، پیاز و غلاف خارجی ریشه مو قرار دارد . نوع و مقدار ملانین ، نتیجه نهایی رنگ را مشخص میکند.
تولید ملانین فقط در حین مرحله آناژن بوسیله‌ی ملانوسیت‌های پیاز مو انجام گرفته و سپس گرانول‌های ملانین به کراتینوسیت‌های مو انتقال می‌یابند.
هر رنگ مو ناشی از نوع خاصی از ملانوزوم است موی های تیره حاوی تعداد زیادی از گرانول‌های یوملانین هستند در حالیکه موهای روشن ،گرانول‌های فئوملانین دارند.
موهای قرمز واجد مخلوطی از اریتروملانین در فئوملانین هستند. در موهای خاکستری تغییرات دژنراتیو در ملانوسیت‌ها مانند ایجاد واکوئل و کاهش محتوای ملانین دیده میشود و در موهای سفید تعداد ملانوسیت‌ها شدیدا کاهش یافته و یا کلا وجود ندارند.

در بیشتر افراد، میزان ملانین موجود در موها نسبت به ملانین اپیدرم بسیار بیشتر است به‌طوری که ضریب جذب نور توسط ساقه و پیاز مو تقریباً 2 تا 6 برابر اپیدرم است در نتیجه مو ها در مقایسه با پوست میزان بیشتری از انرژی سیستمهای لیزری را به خود جذب خواهند کرد.
بنابراین تضاد رنگ بین اپیدرم و شفت مو از عناصر بسیار مهم در تعیین طول موج‌های اپتیمال و مدت زمان پالس برای درمان موفقیت‌آمیز محسوب میگردد.
برای تضاد رنگ بالا (موهای مشکی و پوست روشن) میتوان از فلوئنس‌های بالا، طول موج‌های کوتاه‌تر و پهنای پالس کوتاه بدون ریسک آسیب اپیدرم استفاده کرد و بالعکس مناطق تضاد پایین (موی مشکی و پوست تیره) نیازمند فلوئنس‌های پایین، طول موج‌های بلندتر و پهنای پالس طولانی‌تر برای درمان بی‌خطر و ایمن می‌باشند.

با وجود آنکه بسیاری از افراد تنها بدلایل زیبایی جهت رفع موهای زاید مراجعه میکنند اما برخی دیگر دارای یک علت زمینه ای طبی جهت رشد بیش از حد موها هستند که بررسی طبی و هورمونی را پیش از انجام لیزر موبری ضروری می سازد.
تعدادی از هورمون‌ها همراه با هورمون تیروئید و هورمون‌های رشد در افزایش موها موثر هستند. استروژن‌ها تأثیر اندکی روی رشد مو دارند در عوض اندروژن‌ها مهم‌ترین عامل تعیین کننده توزیع مو در بدن هستند.
تستوسترون ، اندروژن اصلی بدن است و در فولیکول مو توسط آنزیم 5 آلفا ردوکتاز به دهیدروتستروژن (DHT) تبدیل می‌شود که ناحیه درمال پاپیلا را برای تولید موی ترمینال حاوی ملانین تحریک می‌کند.
تأثیر اندروژن‌ها روی رشد موی بدن وابسته به میزان گیرندهای اندروژن و 5 آلفا ردوکتاز است. آندروژن ها بر روی ترمینال شدن موهای کرکی موثرند ولی در تعداد و تراکم موها نقشی ندارند.
همچنین پوست مناطق غیرجنسی بدن (مثل مژه‌، ابرو، پشت و طرفین اسکالپ) نسبتاً مستقل از تأثیر اندروژن‌ها هستند.
مناطق دیگر کاملاً در برابر آندروژن‌ها حساس هستند. در مناطقی شامل منطقه‌ی پوبیس و زیربغل ، حتی هنگام وجود میزان پایینی از اندروژن‌ها فولیکول‌های مو ترمینال می شوند. این مناطق در اوایل سن بلوغ زمانی که فقط میزان اندکی از آندروژن‌ها حضور دارند، رشد موی انتهایی را آغاز می کنند.
در مقابل برخی مناطق پوست فقط به میزان بالایی از آندروژن‌ها واکنش نشان می‌دهند.
این مناطق شامل سینه، شکم، پشت، ران‌ها، بالای بازوها و صورت می‌شود. وجود موهای انتهایی در این مناطق مختص به جنس مذکر می باشد و اگر در خانم‌ها وجود داشته باشد نوعی بیماری از جمله هیرسوتیسم محسوب میشود.
هیرسوتیسم به رشد بیش از حد موهای ترمینال در خانمها با الگوی مردانه اطلاق می شود که در نواحی حساس به آندروژن همچون لب بالا، چانه، قفسه سینه، بخش فوقانی شکم، کمر و باسنها مشاهده میگردد.

این مشکل 5 تا 10 % خانمها را در گیر کرده است هیرسوتیسم تقریبا همواره به علت تولید بیش از حد آندروژن وعمدتاً تستوسترون ایجاد می شود.
PCOS شایعترین عامل هیرسوتیسم بوده و بیماران معمولا با نامنظمی عادت ماهانه همراه با چاقی درتنه مراجعه می کنند. سایر علل کمتر شایع هیرسوتیسم شامل هیپرپلازی مادرزادی آدرنال، تومورهای مترشحه آندروژن تخمدان و آدرنال، داروها (مثل دانازول) و سایر اختلالات نادر مثل بیماری کوشینگ، هیپرتکوز (یک اختلال تخمدانی غیر بدخیم) و سندرمهای مقاومت شدید به انسولین میباشد.
هیپرتریکوز رشد بیش از حد موهای کرکی است که دربدن منتشر بوده و غیر وابسته به اندروژن میباشد ، گرچه این حالت بطور رایج ژنتیکی و ایدیوپاتیک می باشد اما ممکن است ناشی از داروها (مثل پردنیزولون، فنی توئین، مینوکسیدیل، سیکلوسپورین) یا به علت یک بیماری سیستمیک (مثل هیپرتیروئیدی، بی اشتهایی عصبی، سوء تغذیه، پورفیری، درماتومیوزیت و سندرمهای پارانئوپلاستیک) باشد.
در بیمارانی که یک اختلال طبی زمینه ای یا مشکل هورمونی زمینه ای محرک رشد موهای زاید وجود دارد تا درمان پاتولوژی زمینه ، به بی مویی دائم توسط لیزر دست پیدا نمیکنند.
برای مثال افزایش سطح آندروژن که در شرایطی همچون PCOS مشاهده می شود به داروهای ضد بارداری خوراکی حاوی استروژن و یا به همراه اسپیرونولاکتون که واجد اثرات آنتی آندروژنی هستند پاسخ میدهد. پس از آنکه وضعیت طبی بیمار به حالت پایدار رسید نتایج موبری دایمی خواهد بود.
هدف اصلی هورمون درمانی ، جلوگیری از رشد موهای جدید و یا کاهش رشد موهای ترمینال موجود است. اگرچه گاهی هورمون درمانی به‌تنهایی باعث نازک شدن و کم رنگ شدن موهای ترمینال میگردد ولی به‌طور کلی روند موهای ترمینال شده را معکوس نمیکند و در اینجا اهمیت انجام لیزر درمانی خود را نشان میدهد.